Luieruitslag of rode billen herken je aan de rode vlekken, bultjes of wondjes in de schaamstreek en liezen. De oorzaak is een combinatie van factoren: warmte, wrijving en contact met ontlasting en urine. Bijna alle kinderen hebben er weleens last van. Ook komt luieruitslag bij volwassenen met incontinentie voor. Hoe behandel je luieruitslag of rode billen? Ik geef advies en deel tips.
Drs Leenarts over luieruitslag, rode billen
In het kort
- De oorzaak van luieruitslag of rode billetjes is een combinatie van warmte, wrijving en contact met urine en ontlasting.
- Het komt voor bij baby’s én volwassenen, denk bijvoorbeeld aan ouderen met incontinentie. Bij ouderen spreek je ook wel over smetplekken.
- Gebruik geen maizena tegen luieruitslag! Dit geeft kans op granulomen (ontstekingen).
- Gebruik voor de verzorging een babybillenzalf met een hoog percentage zinkoxide zonder parfum of andere allergenen. Vooral de hoeveelheid zink is belangrijk: dit ingrediënt beschermt de huid tegen vocht, urine en ontlasting.
Klachten en oorzaak
Luieruitslag of rode billen is voor zowel een baby als volwassene erg pijnlijk. Vooral het verschonen van rode billen met blaasjes en wondjes kan heel vervelend zijn.
De oorzaak is een combinatie van een aantal factoren. De roodheid, blaasjes, bultjes of wondjes ontstaan door warmte onder de luier, door wrijving van de luier en door contact met ontlasting en urine. Het liefst wil je luieruitslag natuurlijk voorkomen. In de meeste gevallen kan dat. Hoe? Door een dikke laag Babybillenzalf met een hoge concentratie zinkoxide te smeren, waardoor de huid een beschermend laagje krijgt. Onthoud wel dat de meeste kinderen weleens last hebben van rode billen. Zeker op de momenten waarop ze diarree hebben.
Wat is luieruitslag?
Luieruitslag (luiereczeem of luierdermatitis) herken je aan de rode vlekken, blaasjes, bultjes of wondjes in de schaamstreek en liezen. Dit is de huid die wordt bedekt door de luier. Bij erge luieruitslag zie je soms zelfs open wondjes en is het alsof je baby kapotte billen heeft.
Luieruitslag behandelen
Het is belangrijk om de huid te beschermen tegen de inwerking van vocht, urine en ontlasting. Luieruitslag verzachten of verhelpen kan daarom met een speciale crème tegen luieruitslag: zinkzalf. Dit is een billenzalf met een hoog gehalte zinkoxide en daardoor als het ware voor een beschermend laagje zorgt.
Naast het gebruiken van zo’n speciale zalf voor luieruitslag, is het belangrijk om de luier bijtijds te verschonen. Helemaal als je kind net ontlasting heeft gehad: verschoon de luier zo snel mogelijk. Want een natte, vochtige huid is gevoeliger voor wrijving en irritatie.
Tips bij luieruitslag en rode billen
- Tijdens het verschonen gebruik je meestal babydoekjes. Kies voor doekjes zonder allergenen: dus zonder parfum, alcohol en andere irriterende stoffen. Interessant is het onderzoek naar babydoekjes van de Consumentenbond.
- Zorg dat de huid goed droog is, voordat je een schone luier omdoet. Dep de huid droog of gebruik talkpoeder: doe een beetje op je hand en dep het voorzichtig op de huid. Zo voorkom je dat er een wolk van talkpoeder ontstaat. Dit kan je kindje inademen en dat is gevaarlijk.
- Bij uitslag en rode billen werkt het beste een zinkzalf met een hoog percentage aan zinkoxide. Smeer de billen hiermee bij elke verschoning in. Verder bevat een baby zinkzalf liever geen parfum of andere irriterende ingrediënten. Mijn Babybillenzalf tegen luieruitslag irriteert niet en bevat maar liefst 25% zinkoxide. En ook mijn Beschermende Barrière Crème beschermt de rode, kwetsbare en geïrriteerde huid.
- De luieruitslag gaat niet weg? Ga dan naar de huisarts. Er kan sprake zijn van een schimmelinfectie of eczeem.
Veelgestelde vragen over luieruitslag
De relatie tussen luieruitslag en doorkomende tandjes is nooit wetenschappelijk bewezen. Toch hoor je dit zo vaak van ouders, dat er waarschijnlijk wel een verband moet zijn. Sommige kinderen hebben bij het doorkomen van de tandjes dunnere ontlasting. En dit veroorzaakt sneller irritatie.
Nee, maizena bij luieruitslag is niet handig om bij luieruitslag te gebruiken. Het is zo’n grootmoederswijsheid, en die wil ik graag de wereld uit helpen. Door maizena kunnen namelijk granulomen ontstaan: een soort ontstekingen. Niet doen dus!
Vaak stoppen ouders met het smeren van een billenzalf omdat ze het idee hebben dat deze prikt. Wanneer je een billenzalf gebruikt met parfum of andere irriterende ingrediënten, kan dit ook het geval zijn. Bij luieruitslag met blaasjes of open wondjes smeer je dus het liefst een niet-irriterende billenzalf. Want het is juist dán zo belangrijk om een beschermende barrièrelaag aan te brengen op de beschadigde huid. Zodat de huid onder deze laag kan herstellen, en urine en ontlasting de huid niet kan irriteren.
Wanneer er sprake is van een schimmelinfectie – een overgroei van Candida meestal – reageert de luieruitslag niet op de normale behandeling. Ook zijn er vaak kleine pukkeltjes aan de rand van de roodheid te zien, als een soort eilandjes voor de kust.
Een milde vorm van uitslag, waarbij er alleen sprake is van rode billetjes, kan al binnen een dag wegtrekken. Zeker als je een goede babybillenzalf gebruikt. Maar ernstige luieruitslag, waarbij je blaasjes, bultjes en wondjes ziet, kan langer aanhouden. De huid heeft dan echt tijd nodig om te herstellen. Volg mijn tips op en ga bij ernstige uitslag naar de huisarts.
Meer advies van Drs Leenarts
