Acne

Acne
Marjolein Leenarts
Marjolein Leenarts, Dermatoloog

Acne is misschien wel een van de bekendste huidaandoeningen en komt vaak voor. Meestal tijdens de puberteit, maar helaas kun je ook op oudere leeftijd last hebben van acne. Het belangrijkste is om niet aan de puistjes te zitten. Meer tips nodig? Ik geef advies over huidverzorging bij acne.

Drs Leenarts over acne

In het kort

  • Acne is misschien wel de bekendste รฉn meest voorkomende huidaandoening.
  • Het komt niet alleen in de puberteit voor, want รฉรฉn op de tien vrouwen heeft of ontwikkelt ook op latere leeftijd acne.
  • Salicylzuur is een belangrijk ingrediรซnt in huidverzorging bij puistjes.
  • Zit zo min mogelijk aan je gezicht! Het is mijn belangrijkste tip bij acne.
  • Zie je geen verbetering, dan kan je een bezoek brengen aan je huisarts, dermatoloog of huidtherapeute. Misschien is er een acne behandeling met medicijnen mogelijk.

Oorzaken, verloop en klachten

Bij acne is er sprake van een ontstekingsreactie rondom de haar/talgfollikel. De oorzaak is een ingewikkeld proces van factoren. Drie zaken spelen eigenlijk altijd een belangrijke rol: een verhoogde talgproductie in de talgklier, een verstopte talgklieruitgang (bijvoorbeeld afschilferende huidcellen die zich in de klieren ophopen) en een bacterie: Cutibacteriumย acnes bacterie.

Dat puistjes vooral in de puberteit voorkomen, is omdat hormonen invloed hebben op de talgklieren: die gaan meer talg produceren. Toch kun je ook op latere leeftijd acne hebben of ontwikkelen. Of je acne krijgt, is voor een groot deel genetisch bepaald. Soms is er een relatie met het gebruik van bepaalde anticonceptie, zoals de mirenaspiraal.

Soorten acne

Er zijn allerlei soorten of subvormen van acne. Zo is er een onderverdeling per leeftijdscategorie. Allereerst komt acne neonatorum (baby acne) voor bij de allerkleinsten, acne infantum bij wat oudere kinderen. Acne vulgaris is de meest voorkomende vorm, namelijk de puistjes tijdens de puberteit. Acne tardaย noemen we acne die aanwezig is na de puberteit.

Ook bestaat er een onderverdeling die meer een indeling maakt op het klinisch beeld, dus op de wijze waarop de acne zich uit op de huid. Acne comedonicum gaat vooral gepaard met comedonen, het medische woord voor mee-eters. Acne papulopustolusa is middelmatig ernstige acne, die gepaard gaat met pustels (kleine ontstoken blaasjes gevuld met pus) en ontstekingen. En bij acne conglobata gaat het om diepe, grote ontstekingen.

Acne en voeding

Tijdens mijn spreekuur krijg ik vaak de vraag hoe het zit met acne en voeding. Wat zou het handig zijn als door een dieet acne zou verdwijnen. Maar zo simpel is het niet. De meeste mensen in mijn spreekkamer hebben alle mogelijke diรซten gevolgd en helaas zonder resultaat. Ook beweringen die rondgaan over acne en suiker kloppen niet altijd.

Over acne en voeding schrijft de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie het volgende:

โ€œHet bewijs voor de invloed van een bepaald voedingspatroon of specifieke voedingsstof op acne is zeer mager. Er zijn aanwijzingen dat een voeding met een hoge glycemische index (suiker) en melkproducten acne zouden kunnen verergeren. Er ontbreken echter goede onderzoeken om deze aanwijzingen te bevestigen of te ontkrachten. Het is daarom op dit moment niet gerechtvaardigd om een bepaalde voeding te adviseren voor patiรซnten met acne. Nader kwalitatief beter opgezet onderzoek (gerandomiseerd en geblindeerd) is nodig om exactere uitspraken te kunnen doen wat betreft de waarde voor een acne patiรซnt in het volgen van een bepaald voedingspatroon.โ€

Acne en chocolade

Mijn ervaring is dat sommige mensen merken dat hun acne erger wordt na het eten van bijvoorbeeld varkensvlees, chocolade, te veel zuivel of producten met een hoge glycemische index. Maar helaas is het voor deze mensen ook niet zo dat wanneer zij bijvoorbeeld gรฉรฉn chocolade meer eten, er ook helemaal geen puistjes meer zijn. En de meeste personen daarentegen kunnen รกlles eten zonder last te krijgen van puistjes.

Hoe herken ik het?

Acne herken je aan puistjes en pukkels. Ze bevinden zich op het gezicht, op de rug, op de borst of op de schouders. Sommige puistjes krijgen een wit kopje, andere blijven rood. De puistjes die je ziet, zijn het topje van de ijsberg, want รญn je huid gebeurt het eigenlijk allemaal. Ook is er bij acne altijd sprake van zogenaamde mee-eters.

Bij pubers en volwassenen doet de acne zich meestal op een andere plek op het gezicht voor. Zo zie je bij volwassenen de puistjes meestal aan de zijkant van de wangen en de kin: de U-zone. Bij pubers zie je ze meer op het voorhoofd en de neus: de T-zone.

Acne behandeling

Wat te doen tegen acne? Meestal is de eerste stap bij de behandeling van acne of jeugdpuistjes: medicijnen in de vorm van een crรจme of lotion. Deze helpen vaak heel goed. De meeste crรจmes werken keratolytisch, dat wil zeggen dat ze een peelend effect hebben. Zo raakt de talgklier dus niet verstopt, de talg kan eruit en dus vormt zich geen mee-eter of puistje.

Crรจme tegen acne

Er zijn verschillende opties van deze acne crรจmes. Zo zijn er crรจmes of gels op basis van benzoylperoxide of salicylzuur zonder recept verkrijgbaar. Als er irritatie optreedt bij dagelijks gebruik, adviseer ik zoโ€™n acne crรจme wat minder vaak te smeren. Bijvoorbeeld twee keer per week. En als dit goed gaat kan je het smeren langzaam verder opbouwen.

Bijna elke vette of onzuivere huid heeft baat bij gezichtsverzorging met salicylzuur. Daarom ontwikkelde ik Salicylzuur 2% Gel, ook wel bekend als BHA (beta hydroxy acid), om mee-eters en verstopte talgklieren te verhelpen en te voorkomen. Het is wetenschappelijk bewezen dat salicylzuur werkt.ย 

Hiernaast heeft een huisarts of dermatoloog nog een heel arsenaal aan andere behandelingsmogelijkheden. Bijvoorbeeld vitamine A (crรจme en pillen) en antibiotica (crรจme en pillen). Deze antibiotica werken als ontstekingsremmers en gaan de groei van bacteriรซn tegen.

Acne behandeling

Een meer intensieve behandeling bij ernstige acne is een kuur van ongeveer zes maanden met isotretinoรฏne. Dit wordt ook wel ‘het paardenmiddel’ bij acne genoemd, vooral omdat het zo goed werkt. Maar zoals bij elk medicijn, heb je ook kans op bijwerkingen. Bijna iedereen krijgt droge lippen en je hebt bijvoorbeeld kans op spierpijn. En je mag als vrouw niet zwanger zijn of worden tijdens deze kuur, omdat het middel schade toebrengt aan het ongeboren kind. En er zijn nog meer bijwerkingen mogelijkโ€ฆ Over isotretinoรฏne als wondermiddel interviewde LINDAย mij.

Je kunt met acne terecht bij de huisarts, dermatoloog of een huidtherapeut.

Puisten uitknijpen

Naast een acne behandeling met een crรจme of pillen, is het belangrijk om niet aan de puistjes te pulken en ze ook niet uit te drukken. Natuurlijk heeft iedereen deze neiging weleens, maar uitdrukken is niet verstandig. Want als je drukt, druk je de talg niet alleen naar buiten, maar ook dieper de huid in. En als talg buiten de talgklier in de huid terechtkomt, ontstaat er een ontstekingsreactie. En dat is nou juist niet de bedoeling.

Heb je nou een puistje met een wit kopje erop, dan snap ik dat je deze wil verwijderen. Hoe knijp je een puistje uit? Doe dit met een voorzichtig knijpje en met beleid, want over het algemeen maak je het puistje alleen maar erger.

Onderhuidse puisten

Bij een pijnlijke onderhuidse puist zit er รฉcht niets anders op dan afwachten. Niet aan knijpen in ieder geval, want daar wordt de ontsteking alleen maar erger van! Heb je nou vaak pijnlijke onderhuidse puisten en ontstekingen, dan is het een goed idee om naar een arts te gaan en de verschillende acne behandelingen te bespreken.

Ik ontwikkelde een vette en onzuivere huid-lijn, met vijf producten.ย  De Schuimende Gezichtsreinger, Salicyzuur 1% Gel, Aanstiplotion bij puistjes en Dagcrรจme SPF 25 voor de vette en onzuivere huid en de Dag- Nachtcrรจme vette en onzuivere huid.

 

Tips bij puistjes

  • Maak je huid schoon met de Schuimende Gezichtsreiniger. Ingrediรซnten als salicylzuur en glycolzuur zijn bewezen effectief bij de verzorging van acne-gevoelige huid. Let op: intensief schoonmaken, enorm scrubben en boenen kan acne verergeren.
  • Bijna elke vette of onzuivere huid heeft baat bij gezichtsverzorging met salicylzuur. Daarom ontwikkelde ik Salicylzuur 2% Gel, ook wel bekend als BHA (beta hydroxy acid), om mee-eters en verstopte talgklieren te verhelpen en te voorkomen.
  • Laat je huid met rust en zit zo min mogelijk aan je gezicht. Ga geen puisten uitknijpen, want dan druk je talg verder de huid in en vererger je ontstekingen. Niet knijpen, maar aanstippen!
  • Ga je op vakantie? Ga door met de acne behandeling, zelfs als je huid in de zomer wat beter lijkt. Het kan dat je anders na de zomer weer een terugval hebt.
  • Voelt je huid erg droog aan na behandeling met anti-acne middelen? Gebruik dan een goed product om je huid te verzorgen. Bij voorkeur een crรจme zonder parfum of andere allergenen om te voorkomen dat je een allergie ontwikkelt.
  • De gezichtshuid kan ook onrustig en geรฏrriteerd raken door het dragen van een mondkapje. Een term die hiervoor regelmatig voorbijkomt, is maskne, wat eigenlijk heel goed de lading dekt! In deze blog geef ik een aantal tips over dit specifieke onderwerp.

puistjes acne afblijven niet knijpen maar stippen

Misschien heb je ook interesse in deze producten?

Veelgestelde vragen over acne

Gaan puisten weg door de zon?

Nee. Dat lijkt soms zo omdat de zon een beetje ontstekingsremmend werkt, dus de roodheid kan wel iets verdwijnen. Daarbij vallen puistjes ook wat minder op als je bruin bent. Maar puisten gaan zeker niet weg door de zon. Door zonblootstelling verdikt de hoornlaag van de huid en zo ontstaat er sneller een afsluiting van de talgklier. Dit is waarom je na een zonvakantie vaak een verslechtering van je huid kan zien. Het is daarom belangrijk om door te gaan met behandelen, ook als je op vakantie bent. En belangrijk: blijf zonbescherming gebruiken. Op deze manier ga je zonschade en huidveroudering tegen.

Helpt tandpasta tegen puistjes?

Puistjes en tandpasta, het is geen goede combinatie. Tandpasta is niet bedoeld om op je huid te blijven zitten en kan voor enorme irritatie zorgen. Ook middelen als zeep, citroen, zout of een scrub helpen niet tegen acne. Gebruik liever een mild product dat puistjes kan indrogen, zoals mijn Aanstiplotion.

Hoe kan ik het beste acne littekens behandelen?

Sowieso is het belangrijk om je te realiseren dat heel veel littekens en rode vlekjes ook nog spontaan zullen verbeteren. Maar ben je ongeduldig en wil je meteen actie, bezoek dan een huidtherapeut voor het bespreken van de mogelijkheden.

Wat te doen bij puisten die niet weggaan?

In dit geval zou ik adviseren een afspraak met je huisarts of dermatoloog te maken om te bekijken welke acne behandeling voor jou geschikt is.

Puisten verwijderen in รฉรฉn dag, kan dat?

Puistjes bestrijden in รฉรฉn dag of nacht. Het zou fantastisch zijn als dat kon! Maar helaas, vaak heeft een puistje wat meer tijd nodig om te verdwijnen: de huid is in de talgklier ontstoken. Wel kun je een puistje aanstippen met mijn Aanstiplotion. De lotion heeft een indrogende en antibacteriรซle werking en helpt het puistje sneller te laten verdwijnen.

Helpt vaseline tegen acne?

Vaseline is een goede manier om de huid vet te houden, maar helpt niet tegen puisten. Wel kan je, nadat een puistje een korstje is geworden, de huid plaatselijk verzorgen met vaselinezalf.

Wat betekenen puistjes op kin?

Puistjes kunnen op meerdere plekken voorkomen op het gezicht, dus ook op de kin. Wanneer iemand menstrueert kan de kin een voorkeursplek zijn, maar dit betekent niet dat een puistje op je kin meteen te maken heeft met een hormoonschommelingen in je lichaam.ย 

Wat te doen tegen puistjes op kin?

Gebruik de Salicylzuur 2% Gel om de dode huidcellen te verwijderen. En knijp de puistjes niet uit, dit kan ervoor zorgen dat het erger wordt. Stip ze aan met de Aanstiplotion bij puistjes. In sommige gevallen kunnen er medicijnen nodig zijn voor de behandeling van acne, raadpleeg je huisarts voor medisch advies.

Wat betekent de plek van puistjes?

Puistjes kunnen op meerdere plekken ontstaan. Er wordt wel eens beweerd dat de plek iets zegt over je algemene gezondheid, maar niet alles is gerelateerd aan de plek van een puistje. Puistjes ontstaan door een ontstekingsreactie rondom de haar/talgfollikel en komen dus enkel voor op plekken waar ook haren zitten. Deze plekken kunnen ook toeval zijn.

Meer advies van Drs Leenarts

  • Rode bultjes op bovenarm of benen keratosis pilaris

    Rode bultjes op bovenarm of benen (keratosis pilaris)

    Ze zien eruit als kippenvel en voelen aan als schuurpapier: de rode bultjes op bovenarmen, wangen of benen. De medische term is keratosis pilaris. Ik deel tips.
  • Rosacea op haar wangen

    Rosacea

    Rosacea is een chronische huidziekte met als typisch kenmerk: felrode wangen en neus. Rosacea gaat vaak gepaard met ontstekingen van het haar-talgkliercomplex en komt veel voor. Behandeling kan lastig zijn, maar ik heb goede tips voor je.
  • Vrouw die huid verzorgt met grote glimlach

    Huidverzorging

    De huid is ons visitekaartje. Belangrijk dus om de huid โ€“ ons grootste orgaan โ€“ goed te verzorgen. Hoe houd je je huid gezond? En hoe weet je welke verzorging jouw huid nodig heeft? En wat zijn goede producten? Ik geef advies over huidverzorging.